Iedere werknemer heeft recht op een (sociaal) veilige werkomgeving. Als werkgever bent u verplicht om beleid te voeren op het gebied van psychosociale arbeidsbelasting (werkstress). Een vertrouwenspersoon speelt hierbij een belangrijke rol.
Investeren in de inzet van een vertrouwenspersoon kan veel ongewenste effecten van negatief gedrag verminderen of zelfs voorkomen, zoals burn-out klachten, werkdruk, productiviteitsverlies, ziekteverzuim en personeelsverloop. Een vertrouwenspersoon kan bijdragen aan het verminderen van deze gevolgen of zelfs (deels) voorkomen. Dit kan uiteindelijk het werkplezier van uw werknemers verhogen, ziekteverzuim terugdringen en tot kostenbesparing leiden.
Wat is een vertrouwenspersoon?
Een vertrouwenspersoon is een persoon die door een werknemer geraadpleegd kan worden bij (een vermoeden van) ongewenst gedrag. De vertrouwenspersoon is onafhankelijk en onpartijdig, en luistert naar de zorgen van de werknemer zonder een oordeel te vellen of informatie over het gesprek aan anderen door te geven.
De taken van een vertrouwenspersoon
Het werk van een vertrouwenspersoon bestaat grofweg uit het bieden van een luisterend oor, afhandelen van meldingen en klachten, geven van voorlichting en preventie en signalering en adviseren van het management. Een belangrijk deel van het werk als vertrouwenspersoon is het opvangen, begeleiden en ondersteunen van werknemers. Daarnaast kan de vertrouwenspersoon voorvallen onderzoeken, hierover advies uitbrengen en eventueel doorverwijzen naar bijvoorbeeld bedrijfsmaatschappelijk werk.
Taken van een vertrouwenspersoon:
- Verzorgt de eerste opvang van werknemers die zijn lastiggevallen of hulp en advies nodig hebben.
- Onderzoekt klachten van werknemers en andere belanghebbenden over (mogelijk) ongewenst gedrag op de werkplek.
- Geeft advies aan werknemers over hun zij met situaties om kunnen gaan.
- Geeft advies aan de organisatie over rechten en plichten volgens de toepasselijke wetgeving.
- Informeert de melder over mogelijkheden, zoals klachtenprocedures.
- Onderzoekt desgewenst (vermoedelijke) overtredingen van voorschriften of afspraken binnen het bedrijf.
- Adviseert en ondersteunt management en leidinggevenden om ongewenst gedrag te voorkomen.
- Wijst, indien nodig, door naar een hogere instantie.
De Arbowet en vertrouwenspersonen
De Arbowet verplicht werkgevers beleid te voeren tegen ongewenste omgangsvormen (artikel 3, lid 2). In de wet worden ongewenste omgangsvormen een vorm van ‘psychosociale arbeidsbelasting’ (PSA) genoemd. Het gaat hier onder andere om:
- Discriminatie en ongelijke behandeling
- Seksuele intimidatie
- (Verbale) agressie
- Geweld
- Pesten en schadelijk roddelen
- Niet integer handelen
Als werkgever moet u beleid voeren dat gericht is op de aanpak van ongewenste omgangsvormen en grensoverschrijdend gedrag, zowel van collega’s en leidinggevenden als ook van vrijwilligers, klanten, patiënten, leerlingen of passagiers. Het doel van het beleid is het voorkomen of verminderen van psychosociale arbeidsbelasting. Een manier om aan dit doel te werken is een vertrouwenspersoon aan te stellen. Een externe vertrouwenspersoon kan door de werkgever worden ingehuurd om die rol te vervullen. De vertrouwenspersoon kan door werknemers worden benaderd bij klachten of signalen van ongewenst gedrag.
De Arbowet is een kaderwet en bevat geen verplichting tot aanstelling van een vertrouwenspersoon. Het beleid moet vorm krijgen ‘volgens de stand van de wetenschap en de professionele dienstverlening’. De Inspectie SZW controleert of het beleid van de werkgever voldoet aan de wet.
Wetswijziging vertrouwenspersoon:
is een vertrouwenspersoon verplicht?Overheidsinstanties, het onderwijs, de (jeugd)zorg en ziekenhuizen hebben eigen bepalingen en veelal een verplichting tot het beschikbaar stellen van een vertrouwenspersoon. In ondernemingen in de private sector is een vertrouwenspersoon nóg niet verplicht. Echter ligt er een wetsvoorstel dat stelt dat een vertrouwenspersoon verplicht wordt binnen organisaties. Het voorstel is op moment van schrijven in behandeling bij de Tweede Kamer. Mocht uw onderneming nog geen (extern) vertrouwenspersoon hebben aangesteld, dan is het raadzaam dit op korte termijn te gaan realiseren.
Externe vertrouwenspersoon nodig?
Bent u op zoek naar een externe vertrouwenspersoon ongewenste omgangsvormen? Wilt u een procedure rondom ongewenste gedragsvormen opzetten? Stel dan een externe vertrouwenspersoon aan via Conflictcentrum Nederland.
Een externe vertrouwenspersoon is een onafhankelijke adviseur die de belangen van u en uw medewerkers goed behartigt. Met Conflictcentrum Nederland heeft u voor ieder organisatieprobleem toegang tot een groot netwerk van vertrouwenspersonen en bemiddelaars in heel Nederland. Dat is zeker handig wanneer uw organisatie meerdere vestigingen heeft. Een ander voordeel van onze werkwijze is dat melders kunnen kiezen uit een mannelijke of een vrouwelijke collega.
Wij helpen u graag! Neem contact met ons op als u hulp nodig hebt bij het opzetten of opstellen van een beleid op ongewenst gedrag of als u een externe vertrouwenspersoon nodig heeft.
Deze organisaties gingen u voor
